In hoeverre verschilt eigenlijk de zoektocht naar zingeving van de oermens ten opzichte van de moderne mens?
Hoi! Hiep hier. Vandaag duiken we eens in een onderwerp waar ik mij al een tijd mee bezig houd: hoe onze purpose – ons levensdoel – door de jaren heen is veranderd. Waarom? Omdat ik denk dat het ons iets kan leren over waar we nu staan en waar we naartoe gaan.
In het begin was er… overleving
Stel je voor: je bent een oermens. Je dagelijkse to-do lijst ziet er ongeveer zo uit:
- Niet opgegeten worden
- Voedsel vinden
- Ergens slapen
- Repeat
Simpel, toch? Onze voorouders hadden het druk met overleven. Hun purpose was zo helder als het water dat ze probeerden te vinden: in leven blijven en zorgen dat de rest van de groep ook niet het loodje legde.
Is die ‘oermens-purpose’ eigenlijk wel zo anders dan die van ons? Laten we eens kijken:
Stabiliteit als nieuwe luxe
Fast forward naar de landbouwrevolutie. Plotseling konden we ons eigen voedsel verbouwen in plaats van erachteraan te rennen. Wat een upgrade! Onze purpose verschoof naar stabiliteit en groei. “Hoe kunnen we meer oogsten?” werd de nieuwe vraag. Het was niet langer alleen overleven, maar vooruitkomen.
Werk als identiteit
Toen kwam de industriële revolutie om de hoek kijken. Ineens draaide alles om productiviteit. Je baan werd een groot deel van je identiteit. “Wat doe je voor werk?” werd de standaard openingszin op feestjes (nog steeds, helaas). Onze purpose werd sterk gekoppeld aan ons werk en onze economische bijdrage.
Maslow Enters the Chat: “Guys, er is meer dan brood!”
Zijn we niet meer dan onze baan? Toen kwam Maslow met zijn beroemde behoeftepiramide. Hij zei: “Hé mensen, jullie hebben meer nodig dan alleen eten en een dak boven je hoofd.” Liefde, erkenning, zelfontplooiing – ze kwamen allemaal op de todo lijst. Onze purpose werd plotseling een stuk complexer.
En hier komt het interessante: die psychologische basisbehoeften spelen een enorme rol in hoe we zingeving ervaren. We sommen ze op:
- Autonomie: We willen het gevoel hebben dat we zelf keuzes kunnen maken. Dit verklaart waarom veel mensen hun purpose zoeken in het ondernemerschap of in banen met veel vrijheid.
- Competentie: We willen ergens goed in zijn. Daarom vinden veel mensen zingeving in het ontwikkelen van vaardigheden of het bereiken van doelen.
- Verbondenheid: We hebben behoefte aan betekenisvolle relaties. Dit is waarom veel mensen hun purpose vinden in familie, vriendschappen of het opbouwen van een community.
Deze behoeften zijn als de motoren achter onze zoektocht naar zingeving. Ze drijven ons om bepaalde doelen na te streven en bepaalde keuzes te maken.
De moderne zoektocht van purpose: wat maakt ons écht gelukkig?
En nu? Nu zitten we in een tijd waarin we ons afvragen: “Wat maakt me écht gelukkig?” We zoeken naar zingeving, niet alleen in ons werk, maar in alles wat we doen. Onze purpose is persoonlijker geworden, maar ook ingewikkelder. En soms lijkt het alsof iedereen een duidelijk doel heeft, behalve jij. (Spoiler: dat is meestal niet zo!)
Als je je eigen leven bekijkt, zijn je basisbehoeften waarschijnlijk grotendeels vervuld. Onze zoektocht naar zingeving heeft zich ontwikkeld naar complexere en abstractere domeinen. We zoeken niet alleen naar overleving, maar ook naar vervulling in ons werk, persoonlijke relaties, passies, en bijdragen aan de samenleving. De ‘waarom’-vraag strekt zich nu uit tot aspecten als persoonlijke identiteit, ethiek, en de impact die we hebben op de wereld om ons heen.
Sommigen vinden hun zingeving in het starten van een bedrijf dat de wereld een beetje beter maakt. Anderen in het opvoeden van hun kinderen of het maken van kunst. En weer anderen in het continu leren en groeien.
Wat ik heb geleerd, is dat je purpose niet vaststaat. Het groeit en verandert met je mee. Wat vroeger belangrijk voor je was, is dat misschien nu niet meer. En dat is prima! Het gaat erom dat je blijft zoeken, vragen stelt, en open staat voor nieuwe inzichten.
Tot slot
Onze reis als mensheid – van puur overleven naar het zoeken naar diepere zingeving – laat zien hoe ver we zijn gekomen. Maar het laat ook zien dat we allemaal worstelen met dezelfde vragen. Wat maakt mijn leven de moeite waard? Hoe kan ik bijdragen aan iets groters dan mezelf?
Echter, de onderliggende drijfveren kunnen we zien als uitbreidingen van die oeroude basisbehoeften: de behoefte aan verbinding, het verlangen om iets achter te laten (de moderne equivalent van voortplanting), en de wens om een veilige en welvarende omgeving voor onszelf en onze dierbaren te maken. In die zin is de zoektocht naar zingeving van de moderne mens niet zo verschillend van die van de oermens; de uitkomsten hiervan zijn simpelweg geëvolueerd om onze complexere sociale structuren en een dieper begrip van onszelf als individuen te weerspiegelen.
Dus de volgende keer dat je je afvraagt wat je purpose is, bedenk dan: je bent deel van een lange traditie van mensen die precies dezelfde vraag hebben gesteld. En net als zij, zul je jouw antwoorden vinden. Stap voor stap, kom je iedere dag dichterbij jouw purpose.
P.S.: Wat is jouw kijk op purpose? Hoe is die voor jou veranderd door de jaren heen? En hoe spelen die psychologische basisbehoeften een rol in jouw zoektocht naar zingeving? Laat het me weten in de comments – ik ben benieuwd naar jullie verhalen!